İstanbul
Küresel piyasalarda geçen hafta para politikalarına ilişkin belirsizliklerin sürmesi ile karışık bir seyir izlenmesinin ardından, yeni haftada ABD Merkez Bankası'nın (Fed) Bej Kitap Raporu ile Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) faiz kararı yakından takip edilecek.
Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınına ilişkin gelişmeler gündemin odağındaki yerini korurken, dünya çapında açıklanan makroekonomik veriler, normalleşme sürecinde merkez bankaları cephesinde atılacak adımlara yönelik sinyal almayı zorlaştırıyor.
Enflasyonist baskıların sürdüğü ABD'de, geçen hafta iş gücü piyasası tarafında da tarım dışı istihdam 235 binle son 7 ayın en düşük artışını kaydetti. Bu durum her ne kadar piyasada ağırlıklı olarak fiyatlanan ve Fed yetkililerinin söylemlerinin de desteklediği varlık alımlarının azaltılmasına bu yıl içinde başlanacağı beklentilerini değiştirmese de faiz artırım sürecinde aceleci davranılmayacağı görüşünü destekledi.
Avrupa tarafında da Avro Bölgesi'nde enflasyonun son 10 yılın en yüksek seviyesine yükselmesi ve ECB üyelerinin açıklamalarının salgın döneminde devreye alınan varlık alım programının tartışmaya açılabileceğine işaret etmesi, geçen haftanın öne çıkan gelişmeleri oldu.
Tüm bunlar pay piyasalarında yön arayışının sürmesini beraberinde getirirken, yeni haftada salı Avro Bölgesi'nde büyüme, çarşamba Fed'in Bej Kitap raporu, perşembe ECB'nin faiz kararı ve cuma Almanya'da enflasyon ile ABD'de Üretici Fiyat Endeksi verileri fiyatlamalar açısından kritik olacak. Yurt içinde ise bütçe dengesi ile işsizlik oranı verileri takip edilecek.
Bu gelişmelerle geçen hafta New York borsasında S&P 500 endeksi yüzde 0,58 ve Nasdaq endeksi yüzde 1,55 yükselerek haftalık kapanış rekoru kırarken, Dow Jones endeksi yüzde 0,24 değer kaybetti. Geçen hafta 91,9 ile yaklaşık 1 ayın en düşük seviyesini gören dolar endeksi haftayı yüzde 0,7 değer kaybıyla tamamlamasının ardından bugün yüzde 0,1'lik artışla 92,2'den işlem görüyor. Geçen hafta yüzde 1,26-1,34 bandında hareket eden ABD'nin 10 yıllık tahvil faizleri ise yeni haftaya yüzde 1,33 seviyelerinde yatay başladı. ABD piyasalarında bugün tatil dolayısıyla işlem yapılmayacak.
Avrupa tarafında da enflasyonist endişeler ve ECB yetkililerinin sözle yönlendirmeleri, pay piyasalarında geçen hafta karışık bir seyir izlenmesine neden oldu. Haftalık bazda Almanya'da DAX endeksi yüzde 0,45, İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,14 gerilerken, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,12 ve İtalya'da MIB 30 endeksi yüzde 0,22 değer kazandı. Avro/dolar paritesi, 1,19'un üzerini test ettiği geçen haftayı yüzde 0,7 değer kazanımıyla tamamlarken, bugün önceki kapanış seviyesinin yüzde 0,1 altında 1,1870 seviyelerinde bulunuyor.
Analistler, ECB'nin bu hafta faizlerde ve para politikasında değişikliğe gitmesinin beklenmediğini belirterek, karar sonrası ECB Başkanı Christine Lagarde'ın yapacağı yönlendirmelerin önemli olacağını, artan enflasyonist baskılar karşısında tahvil alımları konusunda izlenecek yola dair ipuçlarının aranacağını söyledi.
Kovid-19'un delta varyantının etkilerinin yoğun hissedildiği ve kısmi kapatmaların uygulandığı Asya tarafında, bu hafta Japonya'da çarşamba açıklanacak büyüme verileri ile Çin'de perşembe takip edilecek enflasyonun, piyasaların yönü üzerinde etkili olması bekleniyor. Bu gelişmeler öncesi Asya borsalarında yeni haftanın alış ağırlıklı bir seyirle başladığı görülürken, kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 1,7 ve Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,9 yükseldi.
Emtia tarafında cuma günü ABD'nin tarım dışı istihdam verisinin ardından altının ons fiyatı 1.834 dolarla 16 Haziran'dan bu yana en yüksek seviyesini görürken, üst üste 4'üncü haftasını da kazanımla tamamlamış oldu. Brent petrolün varil fiyatı ise Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı bazı üretici ülkelerden oluşan OPEC+ grubunun günlük petrol üretim kesintilerinin kademeli hafifletilmesine devam etme kararı alması ile yükselişine devam ederek 73, dolara kadar çıkarken, bugün yüzde 1,2'lik düşüşle 71,5 dolardan alıcı buluyor.
Yurt içinde, geçen hafta açıklanan ikinci çeyrek büyüme ve ağustos ayı enflasyon verileri yakından takip edilirken, artan küresel risk iştahının yanı sıra görece ucuz kalan fiyatlamalar nedeniyle TL varlıklarda pozitif ayrışmanın devam ettiği görüldü. BIST 100 endeksi 1.484,95 puanla son beş ayın en yüksek seviyesini test ettiği haftayı yüzde 0,72 artışla 1.468,67 puandan tamamladı. Dolar/TL ise düşüş eğilimini üst üste dördüncü haftaya taşıyarak haftayı yüzde 0,38 değer kaybıyla 8,3229'dan tamamladı. Bugün bankalararası piyasanın açılışında dolar/TL önceki kapanış seviyesinin yüzde 0,1 üzerinde 8,3290'dan işlem görüyor.
Öte yandan Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Strateji ve Bütçe Başkanlığınca hazırlanan ve 2022-2024 dönemini kapsayan Orta Vadeli Program (OVP), Resmi Gazete'nin mükerrer sayısında yayımlandı. Temel ekonomik büyüklükler ve hedeflerin belirlendiği programda, Türkiye ekonomisinin bu yıl yüzde 9, 2022'de yüzde 5, 2023 ve 2024 yıllarında ise yüzde 5,5 büyüyeceği öngörüldü. Programda enflasyonun bu yıl yüzde 16,2 düzeyinde gerçekleşeceği, gelecek yıl yüzde 9,8'e ve 2023'te yüzde 8'e gerileyeceği öngörüldü.
Analistler, küresel çapta artan enflasyonist baskılar ve ekonomik toparlamanın yavaşladığına işaret eden verilerin, beklentilerin şekillenmesi açısından zorluklar yarattığını belirterek, bu durumun piyasalarda oynaklığın sürmesine neden olduğunu söyledi.
ABD piyasalarının kapalı olduğu haftanın ilk işlem gününde yurt içinde reel efektif döviz kuru ve Almanya'da fabrika siparişlerinin izleneceğini aktaran analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 1.490 puanın direnç, 1.455 seviyesinin destek konumunda bulunduğunu bildirdi.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
09.00 Almanya, temmuz ayı fabrika siparişleri
14.30 Türkiye, ağustos ayı Reel Efektif Döviz Kuru