Beynin en önemli oksijen kaynağı olan ve halk arasında “şah damarı” olarak bilinen “karotis arter”lerin ileri derecede daralması ya da tıkanması, kalp problemleri ve beyin kanamaları yanında inmenin başlıca nedenlerinden biri olarak öne çıkıyor.
Beyine giden kan akımında, damar tıkanıklığı veya pıhtı atma nedeniyle kesinti oluşması durumunda beyin hasarı, felç, uzun dönemli sakatlık veya ölümle sonuçlanabilen inme gerçekleşiyor.
Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Anabilim Dalı Uzmanı Dr. Raed Zalloum, şah damarı tıkanıklığı riski taşıyan kişilerin, aynı zamanda koroner arter ve kalp hastalığı için de risk grubunda olduğuna dikkat çekiyor. Dr. Raed Zalloum, şah damarı tıkanıklığı ve inme nedenleri arasında sigara kullanımı, hipertansiyon, ileri yaş, erkek cinsiyet, metabolik sendrom, fiziksel aktivite azlığı, ailede damar sertliği hikayesi olması ve kolesterol, insülin direnci ile diyabete bağlı kan şekeri yüksekliğinin yer aldığını söylüyor.Öte yandan tüm bu faktörlerinin varlığının şah damarı hastalığına neden olacağı anlamına gelmediğini de ifade eden Raed Zalloum, bu faktörlerden bazılarına rastlanması durumunda, hastalığın gelişimini engellemek için gerekli önlemleri almanın son derece kritik olduğuna dikkat çekiyor.
Dikkate alınmayan inme belirtileri ölümle sonuçlanabilir
Vücudun yüzü de içine alan bir yarısında çeşitli derecelerde güç kaybı veya hissizlik yaşanması, konuşma ve anlama güçlüğü, bir veya iki gözde ani görme kaybı ya da görmede azalma, baş dönmesi ve denge bozukluğu, sebepsiz ve ani başlangıçlı şiddetli baş ağrısı inme belirtileri arasında yer alıyor. Bu durumda en kısa sürede doktora başvurulması gerekiyor. Zalloum, “Bu belirtilerin dikkate alınmadığı durumlarda inmeye bağlı kalıcı beyin hasarları, felç, vücut fonksiyonlarında kayıplar dahil ölüme varan sonuçlar yaşanabilir” diyor.
Sağlıklı beslenme ve fiziksel aktivite büyük ölçüde hastalıktan koruyor
Yaşam tarzı ile beslenme ve diyet değişiklikleri ile kan sulandırıcı ve kolesterol düşürücü ilaç kullanımının tedavide en önemli silah olduğuna dikkat çeken Zalloum şöyle devam ediyor; “Yaşam tarzı değişiklikleri ile karotis arter hastalığı önlenebilir veya ilerlemesinin önüne geçilebilir. Sağlıklı bir diyet ve fiziksel aktivite ile ideal kiloya ulaşılabilir, kan basıncı ve kolesterol seviyesinin uygun sınırlariçerisinde kalması, hatta iyi kolesterol (HDL) seviyesinin korunması sağlanabilir”.
45 dakikalık bir operasyonla hasta normal yaşamına geri dönüyor
Yaşam tarzında yapılacak değişiklikler yanında ilaç kullanımı ve/veya cerrahi tedaviler ile karotis arter hastalığı engellenebiliyor. Karotis arter hastalığı tedavisinde endovasküler ve cerrahi girişimlerin de tedavi yöntemi olarak kullanıldığına işaret eden Zalloum, uygun tedavi yöntemine karar verilirken hastanın yaşı, genel sağlık durumu ve risk faktörlerinin dikkate alındığını söylüyor.
Uygun olan hastalarda şah damarı hastalığında daralma olan bölge cerrahi ya da girişimsel anjiyografik yöntemle tedavi ediliyor. Zalloum “Darlık olan bölgede şah damarı açılır, daralmaya yol açan plak çıkarılır. Operasyon süresi yaklaşık olarak 45 dakikadır. Hastalar genellikle operasyondan bir gün sonra taburcu edilir. Bir hafta içinde ise normal yaşantısına geri döner. Dünyanın sayılı merkezinde gerçekleştirilen bu tedavi hastanemizde de yaygın olarak uygulanmaktadır” ifadesini kullanıyor.