Londra
İngiltere Brexit Bakanı David Frost, iktidardaki Muhafazakar Parti'nin Manchester'daki yıllık konferansında yaptığı konuşmada, İngiltere ile AB arasında anlaşmazlığa yol açan Kuzey İrlanda Protokolü'ne ilişkin açıklamalarda bulundu.
Söz konusu protokolün işlemediğinin ve değişmesi gerektiğinin altını çizen Frost, İngiliz hükümetinin Kuzey İrlanda Protokolü'nde değişiklik yapılmasına yönelik önceki önerilerini desteklemek için yeni bir dizi yasal metin sunacağını bildirdi.
AB'ye çağrıda bulunarak değişiklik tekliflerine resmi bir yanıt beklediklerini söyleyen Frost, şu ifadeleri kullandı:
"Önemli bir değişikliğe ihtiyacımız var. Daha iyi bir şey üzerinde anlaşabilirsek, olmak istediğimiz yere, AB ile serbest ticarete dayalı dostane ilişkilere sahip bağımsız bir İngiltere'ye geri dönebiliriz ancak sonsuza kadar bekleyemeyiz. Yakında üzerinde anlaşmaya varılmış bir çözüm olmazsa, protokolün Kuzey İrlanda üzerindeki etkisini ele almak için (anlaşma şartlarında tek taraflı değişiklik yapmayı ve anlaşmadan çekilmeyi mümkün kılan) 16. madde koruma mekanizmasını kullanarak harekete geçmemiz gerekecek. Sonunda ülkemizi, halkımızı, ticaretimizi, toprak bütünlüğümüzü, barış sürecini ve hepimizin parçası olduğu Birleşik Krallık'ın çıkarlarını korumanın tek yolu bu olabilir."
Anlaşmazlığa neden olan Kuzey İrlanda Protokolü
Brexit anlaşmasının bir parçası olarak imzalanan Kuzey İrlanda Protokolü, Birleşik Krallık'ın parçası olan Kuzey İrlanda ile Avrupa Birliği (AB) üyesi İrlanda Cumhuriyeti arasındaki ticareti düzenliyor.
Protokole göre, Brexit'e rağmen Kuzey İrlanda, AB'nin gümrük birliği kurallarına tabi olmaya devam ediyor. Birleşik Krallık'ın geri kalanıyla ticareti ise Kuzey İrlanda limanlarında gümrüğe tabi tutuluyor.
Katolik ayrılıkçılar ile İngiltere'yle birlik yanlısı Protestanlar arasındaki çatışmaları sona erdiren Hayırlı Cuma Anlaşması gereği, fiziki bir kara sınırı oluşturulamıyor. Bu yüzden kontrollerin ancak denizde yapılması kararlaştırılsa da uygulanmasında sorunlar yaşanıyor. İngiltere, AB'den protokolün değiştirilmesini istiyor.
Protokolün ticarete zarar verdiğini ve Kuzey İrlanda'nın Birleşik Krallık'taki konumunu tehdit ettiğini savunan Protestanların protokole karşı mart ve nisan aylarındaki gösterilerinde otobüs ve araçlar ateşe verilmişti. Protestoların ayrıca Katoliklerle çatışmaları yeniden başlatmasından endişe edilmişti.